Nửa năm vừa qua, nhiều công trường xây dựng trên cả nước phải tạm dừng thi công do những biện pháp giãn cách xã hội. Trong khi 3 tháng cuối năm, các doanh nghiệp xây dựng tiếp tục đứng trước thách thức lớn do giá cả nhiều vật liệu như thép, cát, xi măng... tăng cao.

Trước tình hình này, nhiều chủ đầu tư bất động sản lo ngại chi phí đầu vào tăng cao sẽ ảnh hưởng đến giá thành nhà ở trong thời gian tới cũng như tiến độ xây dựng của các công trình.

Xi măng, thép đồng loạt tăng giá

Những ngày cuối tháng 10, các doanh nghiệp sản xuất xi măng tại khu vực miền Trung và miền Nam liên tục thông báo điều chỉnh giá bán.

Cụ thể, từ ngày 21/10, Xi măng Công Thanh thông báo tăng thêm 70.000 đồng/tấn (đã bao gồm VAT) đối với tất cả các sản phẩm. Các doanh nghiệp như Xi măng Bỉm Sơn, Vicem Hà Tiên, Xi măng Luks Ninh Thuận Việt Nam cũng điều chỉnh tăng giá các loại thêm 80.000 đồng/tấn.

Đối với thị trường thép, từ đầu tháng 10 đến nay, nhiều doanh nghiệp thép đã điều chỉnh mức tăng giá bán khoảng 17.000-192.000 đồng/kg tùy từng thương hiệu.

Cụ thể, giá thép cuộn CB240 của Tập đoàn Hòa Phát tại miền Bắc tăng 460 đồng/kg, hiện ở mức 16.770 đồng/kg. Thép cây D10 CB300 tăng 410 đồng/kg, lên mức 16.820 đồng/kg.

Với thương hiệu thép Thái Nguyên tại miền Bắc, thép CB240 tăng 860 đồng/kg, lên mức 17.200 đồng/kg, thép D10CB300 tăng 260 đồng, lên mức 17.260 đồng/kg. Thép cuộn CB240 thương hiệu Việt Đức tại miền Bắc cũng tăng thêm 250 đồng/kg, lên 16.950 đồng/kg; thép D10 CB300 tăng 200 đồng/kg, lên 17.200 đồng/kg.

Trước đó, vào đầu năm 2021, giá thép tăng chóng mặt so với năm 2020 khiến các bộ ngành vào cuộc kiểm tra và tìm biện pháp bình ổn giá. Sau đó, giá thép và các vật liệu khác có xu hướng giảm nhưng đến nay lại bước vào đợt tăng mới. Nhiều công trình xây dựng có nguy cơ trễ tiến độ vì việc tăng giá hàng loạt vật liệu xây dựng vào thời điểm này.

Theo báo cáo nghiên cứu thị trường vật liệu xây dựng của Viện Kinh tế Xây dựng - Bộ Xây dựng, do những yếu tố cung và cầu, giá vật liệu đá xây dựng quý II giảm 10-20% so với quý II.

Viện Kinh tế Xây dựng dự báo trong quý IV, các hoạt động khai thác cát, đá triển khai tiếp tục trên cả nước, lượng cung tăng trở trong quý IV, giá đá sẽ tương đối ổn định và có chiều hướng tăng nhẹ 3-5%.

Bên cạnh đó, giá nhựa đường cũng ghi nhận xu hướng tăng từ đầu năm đến nay. Báo cáo về thị trường vật liệu xây dưng quý III của Viện Kinh tế Xây dựng cho thấy giá nhựa đường trong 8 tháng tăng khoảng 10-20% so với cùng kỳ năm 2020. Dự báo giá nhựa đường quý IV vẫn tiếp tục tăng nhẹ 3-5% do việc vận chuyển khó khăn và dịch Covid-19 ở các nước châu Á vẫn chưa được kiểm soát.

Nguy cơ ảnh hưởng ngành bất động sản

Riêng với doanh nghiệp ngành xây dựng dân dụng, việc giá vật liệu, đặc biệt là giá thép tăng vọt làm chi phí xây dựng tăng mạnh sẽ giảm lợi nhuận.

Đối với các công trình của công ty làm hợp đồng với phía chủ đầu tư theo dạng khoán trọn gói thì tùy vào hợp đồng, khi giá thép tăng, phía nhà thầu phải chịu. Bên cạnh đó, lượng khách hàng cũng giảm vì khách dễ hoãn kế hoạch xây dựng trong bối cảnh chi phí tăng cao.

Chia sẻ với báo chí, Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu Xây dựng Việt Nam Nguyễn Quốc Hiệp nhận định hiện nay các nhà thầu xây dựng đều vấp phải khó khăn mà không có cách tháo gỡ. Nguyên nhân là các chủ đầu tư không phải vốn Nhà nước đa số đều sử dụng loại hợp đồng đơn giá cố định và không điều chỉnh ở thời điểm ký, trừ trường hợp bất khả kháng. Lực lượng nhà thầu xây dựng cả nước đang đứng trước nguy cơ “vỡ trận”.

Ở góc độ chủ đầu tư, ông Ngô Quang Phúc, Tổng giám đốc Phú Đông Group, cho biết trong trường hợp giá vật liệu tăng đột ngột, các chủ đầu tư cần cân nhắc 2 trường hợp để làm việc với các nhà thầu.

Thứ nhất là đối với các dự án chưa công bố bán hàng, chưa khởi công xây dựng và chưa đưa vào kinh doanh, đây là những dự án chủ đầu tư vẫn còn đủ thời gian để điều chỉnh giá bán. Khi chi phí nguyên vật liệu đầu vào tăng cao đẩy chi phí xây dựng tăng lên, cấu thành vào giá bán, điều đó bắt buộc chủ đầu tư phải điều chỉnh giá tăng lên.

Trường hợp thứ hai, đối với những dự án đã khởi công xây dựng và đang trong quá trình triển khai, chủ đầu tư sẽ không còn thời gian để điều chỉnh giá bán với khách hàng, phải chịu thiệt thòi về lợi nhuận. Bản thân các chủ đầu tư không thể cắt giảm chi phí xây dựng để đảm bảo lợi nhuận bởi ảnh hưởng đến chất lượng công trình.

"Thông thường, khi ký hợp đồng xây dựng, các nhà thầu thường đưa ra điều kiện trong trường hợp giá nguyên vật liệu biến đổi không quá 3%, thì nhà thầu và chủ đầu tư sẽ không có trách nhiệm điều chỉnh chi phí xây dựng. Trong trường hợp mức giá biến đổi quá 3%, hai bên sẽ chia sẻ đều 50-50 hoặc tự thỏa thuận phần giá vượt mức đã thống nhất", ông Ngô Quang Phúc nói với Zing.

Ngoài ra, ông cũng khẳng định khi giá nguyên vật liệu cấu thành sản phẩm tăng, giá bán sản phẩm chắc chắn có xu hướng tăng theo.